Con bé bốn tuổi mặc áo vá thời trang. Bà Thinh ngày xưa đã mặc áo vá độc đáo, khác kiểu vì nghèo. Bà bị trêu “hay chữ” dù không biết. Tôi thích áo vá nhiều màu của bà, gợi nhớ đất bà ngoại khai hoang.

Bà Thinh thường chửi, bị mấy đứa con trai trêu. Tôi sợ chúng, không dám can. Còi, con bà, cũng chẳng dám làm gì.

Lớn lên, tôi biết bà “hay chữ” qua chuyện, ca dao bà kể. Tiếng bà vui vẻ giảm mệt nhọc. Bà đọc “Ra đồng gió mát…” trong nắng gắt. Hay “Bực mình chẳng muốn ăn khoai…”. Bà còn đọc hai câu truyền đơn. Tôi từng sợ truyền đơn, bị mắng khi định nhặt. Lo bà Thinh vạ miệng.

Bà kể gián điệp trá hình thợ hàn, buôn lông gà. Tôi sợ, không còn thích nghe bà kể.

Nhiều năm sau, tôi gặp ông Còi, con bà Thinh. Chắt gái ông mặc áo vá. Tôi khen bà “hay chữ”. Ông Còi giải thích: truyền đơn do cán bộ xã đọc, bà Thinh nói to. Bà tên Phụng, nghe lỏm từ cha.

Ông Còi than nhà to, tiện nghi ít dùng, vẫn tiếc lúa. Mời tôi ăn trưa, ông định bắt gà. Tôi từ chối, không muốn gà chết vì mình.